คำชมส่งผลทางบวกหลายประการต่อลูก อย่างน้อย ๆ ก็ใน 2 แง่มุมที่สำคัญ คือ
- ลูกได้เรียนรู้ว่าพฤติกรรมแบบไหนที่ลูกทำแล้วจะได้รับคำชม และ
- จากการที่พ่อแม่ผู้ปกครองใช้คำพูดแสดงความรู้สึกชื่นชมว่าพ่อแม่ผู้ปกครองรู้สึกดีอย่างไรที่ลูกทำพฤติกรรมนั้น ลูกจึงได้รับรู้ว่าพ่อแม่ผู้ปกครองสนใจ ใส่ใจ และรู้สึกชื่นชมในสิ่งที่ลูกทำ (พ่อแม่ผู้ปกครองให้ความสำคัญกับลูกและสิ่งดีที่ลูกทำ)
เมื่อลูกได้รับคำชม ลูกย่อมรู้สึกดี ภูมิใจในตนเอง และมีความสุข ดังนั้น พ่อแม่ผู้ปกครองต้องให้ความสำคัญกับการให้คำชม ตลอดจนหาโอกาสให้ลูกได้รับคำชมอย่างสมเหตุสมผล ตามแนวทาง ดังนี้
- มองหาพฤติกรรมทางบวกที่ลูกได้ทำแล้ว และกล่าวชมโดยระบุพฤติกรรมให้ลูกรับรู้อย่างชัดเจน เช่น
- แม่ขอบคุณที่ลูกเก็บของเล่นหลังเล่นเสร็จ
- แม่ชื่นใจที่ลูกแบ่งของเล่นให้น้อง
- ชมความพยายามของลูกโดยไม่จำเป็นต้องชมเมื่อลูกทำได้สำเร็จเสมอไป เช่น
- แม่ชอบมากที่เห็นลูกพยายามเขียนเลข 1 ถึง 10 ให้ตรงบรรทัด (แม้ยังเขียนไม่ตรงบรรทัดสักเท่าไรนัก แต่เห็นลูกพยายามแล้ว)
- แม่ชื่นใจที่เห็นลูกตั้งใจเป็นอย่างมากที่จะติดกระดุมเสื้อเอง (แม้ยังติดกระดุมไม่สำเร็จ)
- ชมในผลงาน ผลการกระทำ หรือการช่วยเหลือที่ลูกได้แสดงออกมาก เช่น
- แม่ชอบภาพบ้านที่ลูกวาดเพราะเป็นภาพที่มีรายละเอียดของบ้านอย่างครบถ้วน
- แม่ชื่นใจจริง ๆ ที่เมื่อกี้หนูช่วยเอาแก้วน้ำของพ่อไปเก็บที่อ่างล้างจาน
- ชมในความคิดสร้างสรรค์ใหม่ ๆ เช่น
- แม่ชอบรถที่ลูกทำจากกล่องนมของลูก เป็นรถที่สวยมาก
- วันนี้แม่ดีใจที่ได้เห็นลูกปั้นองุ่นและมีใบองุ่นเพิ่มอีกด้วย
- ชมเมื่อเห็นความก้าวหน้า (แม้เพียงเล็กน้อย) หรือเมื่อเห็นว่าลูกแก้ไขปัญหาได้ดีขึ้น เช่น
- วันนี้แม่ดีใจจังที่เห็นหนูเริ่มเจาะกล่องนมได้เองแล้ว
- แม่รู้สึกภูมิใจที่หนูควบคุมตัวเองได้ดีแม้ไม่ชอบที่น้องแย่งของเล่นของหนู
- สร้างพฤติกรรมใหม่ในทิศทางตรงข้ามกับพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมเพื่อให้ลูกมีความเชื่อต่อตนเองแบบใหม่และได้รับคำชม เช่น
- ลูกไม่เก็บของเล่น แม่จึงจับมือลูกเก็บของเล่นเข้าที่ แล้วกล่าวชมว่า แม่ขอบคุณที่ลูกเล่นแล้วเก็บเข้าที่
- เวลาไปนอกบ้าน ลูกมักวิ่งเตลิด แม่จึงเดินจับมือลูกไว้ และเมื่อกลับถึงบ้าน จึงกล่าวชมว่า วันนี้แม่ขอบคุณที่ลูกทำตามข้อตกลงได้ตามที่เราตกลงกันไว้ว่าลูกจะเดินใกล้ ๆ แม่
เพราะคำชมส่งผลทางบวกหลายประการต่อลูก ดังนั้น พ่อแม่ผู้ปกครองต้องหมั่นมองหาโอกาสที่จะกล่าวชมลูกอย่างสมเหตุสมผลให้ลูกรู้สึกชื่นใจ มีความสุข และเกิดการเรียนรู้และเข้าใจให้ได้ว่าความพยายามของลูกและการทำสิ่งดี ๆ เป็นที่มาของการได้รับคำชม
เครดิตภาพ: Luke Brugger | Unsplash
